Nie tak dawno temu, mało kto wiedział czym jest związek „pullulan”. Głośniej stało się, kiedy kilka lat temu został on dopuszczony do stosowania w Unii Europejskiej. Obecnie trwają badania i poszukiwania nowych możliwości jego wykorzystania m.in. jako zamiennik dla skrobi lub substancja powlekająca żywność.
Na podstawie wielu przeprowadzonych dotychczas badań pod kątem toksykologicznym i mutagennym stwierdzono, że jest to substancja nieszkodliwa dla zdrowia człowieka. Wartość energetyczną pullulanu określa się na poziomie ok. 2,1 kcal/g.
Pullulan jest węglowodanem pochodzenia naturalnego, który otrzymywany jest ze skrobi. W procesie jego tworzenia biorą udział grzyby z rodziny Aureobasidium pullulans. Czysty pullulan nie ma ani zapachu, ani smaku, dlatego został zaliczony jako zdrowy dodatek do żywności. Jest hipoalergiczny, ponieważ nie zawiera skrobi ani glutenu, dodatkowo wykazuje działanie prebiotyczne- czyli jest pożywką dla zdrowych bakterii jelitowych.

Zastosowanie pullulanu

Pullulan jako dodatek do żywności otrzymał oznaczenie E1204. Do tej pory jest on wykorzystywany w nieznacznym stopniu, głównie jako powłoki tabletek i kapsułek suplementów. Jest pozyskiwany z grzybów hodowanych na podłożu skrobiowym. Kapsułki Pullulan są szeroko stosowane w przemyśle spożywczym, ponieważ zapewniają doskonałą barierę tlenową.

Kapsułki pullulanowe

Kapsułki powstają jedynie z wody i pullulanu, dzięki czemu mogą zapewnić dobrą szczelność dla substancji czynnej zawartej wewnątrz. Jak wykazały wyniki badań kapsułki pullulanowe są 250 razy bardziej szczelne od kapsułek celulozowych (HPMC) i 9 razy od kapsułek żelatynowych.
Pullulan jest najbardziej naturalnym, roślinnym rozwiązaniem dla otoczki kapsułki, stąd jest najlepszą alternatywą dla kapsułek żelatynowych i kapsułek z celulozy roślinnej (HPMC).

Zestawienie zalet i wad kapsułek obecnych na rynku:

1. Kapsułki PULLULANOWE

Zalety

• 100% roślinne, organiczne, wegańskie, pozbawione produktów zwierzęcych
• pozyskiwany z grzybów hodowanych na podłożu skrobiowym
• są chemicznie obojętne i nie reagują ani nie mieszają się z żadną zawartością
• najlepszy wybór dla składników wrażliwych na tlen
• działają usprawniająco na pracę jelit (prebiotyk)
• hipoalergiczne (nie zawierają skrobi i glutenu)
• przyjazne dla środowiska, ponieważ do zbioru pullulanu nie są zaangażowane żadne toksyczne chemikalia
• bez GMO
• mocniejsze i trwalsze niż pozostałe kapsułki, (bardzo niski procent pękania kapsułek i zgniecionych końcówek podczas przechowywania)

Wady:

• rozpuszczalność pod wpływem wilgoci w czasie ok. 30 sekund

Kapsułki celulozowe – HPMC

Zalety

• wykonane z naturalnej pulpy drzewnej i pozbawione produktów zwierzęcych
• wysoki poziom hermetyzacji zawartości wrażliwej na wilgoć proszków
• łatwa absorpcja i trawienie białka, tłuszczu i węglowodanów
• długi okres przechowywania
• niski procent pękania kapsułek i zgniecionych końcówek podczas przechowywania

Wady

• pochodzenie chemiczne (kapsułki pozyskiwane z surowców roślinnych metodami chemicznymi)

Kapsułki żelatynowe

Zalety

• stabilny poziom konsystencji i stabilności
• dobra elastyczność powłoki
• możliwość wypełnienia płynną substancją
• niski procent pękania kapsułek i zgniecionych końcówek

Wady

• pochodzenie zwierzęce (niewegetariańskie)
• ryzyko wystąpienia reakcji alergiczny
• ryzyko skażenia żelatyny prionami (vCJD)
• ryzyko skażenia mikrobiologicznego w procesie produkcyjnym

Źródło:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32241441/
„Postęp w technologii kapsułek”, Gazeta Farmaceutyczna, 2/2008
„Pullulan – nowy dodatek do żywności”, M. Gniewosz, Przemysł spożywczy, 2009, T. 63, nr 5, str. 24-27.